Mijn ervaring met de systemische werkvorm: Walking in Your Shoes.
Over het algemeen sta ik redelijk met twee voeten op de grond. Er moet wel iets heel magisch gebeuren, wil ik overtuigd zijn dat er meer is dan dat ik feitelijk kan waarnemen. En terwijl ik daarover nadacht de afgelopen dagen, begon ik me steeds meer te schamen, dat ik blijkbaar zo’n bekrompen mindset heb, dat er alleen iets mogelijk is als er dus hard bewijs voor is. Niet zo gek, dat ik het gevoel heb niet veel verder te komen en al snel uit het veld geslagen ben als ik ergens de controle niet over kan krijgen. Want dat is natuurlijk waar het over gaat, die controle die ik via mijn hoofd wil houden. Want dat lijf, dat dient alleen maar, meer niet. Dat was eerlijkheidshalve wel een beetje hoe ik erover dacht, tot dit weekend.
Afgelopen weekend was ik op een geweldige camping (Dijk en Meer) waar ik een workshop heb gevolgd die op het krijtbord voor de receptie vermeld stond als Familieopstellingen/ Walking in your shoes. Op dat eerste stukje, kwam ik af. Gelijk bij aankomst heb ik de workshop geboekt en betaald, zo kon ik er niet meer onderuit. Ik heb eerder familieopstellingen gedaan en ben daar wel gefascineerd door geraakt. Je beeldt fysiek en ruimtelijk een systeem (meestal je familie) uit, door representanten te kiezen voor jouw familieleden. Er komt hierdoor meer inzichtelijk en de representanten kunnen om welke reden dan ook bepaalde informatie geven over de plek die ze innemen. Hoe dan ook, ik vind dit machtig interessant maar sta er ook altijd wel een beetje sceptisch tegenover. Want hoe weet je nu of het waar is wat diegene zegt? En is dat niet gewoon een slecht toneelstukje dat we met zijn allen opvoeren?
Walking in Your Shoes (WIYS) werkt het net even wat anders; je brengt ook een probleem in maar dat laat je iemand anders letterlijk lopen, of je loopt het zelf. Je begint met lopen en tijdens die beweging word je bevraagd over je mentale en fysieke gesteldheid door degene die het begeleidt en geef je intuïtief antwoord. In de sessie die ik deze dag deed, waren we met zijn vijven en liep iedereen voor een ander. Dit is een keuze die afhankelijk is van de zwaarte van het vraagstuk dat je inbrengt. Als je iets zelf loopt, kan het zijn dat je onderbewuste het ‘trauma’ opnieuw beleeft en het verankert alsof het daadwerkelijk weer dat moment is. Het bewustzijn kent namelijk geen tijd. Het leek mij dus een veiligere optie om een ander mijn ‘tekortkomingen’ te laten lopen, in een nieuwe omgeving en in een nieuwe groep. Zo kon ik in ieder geval niet de mist in gaan en was het niet mijn ‘schuld’ als het niets zou opleveren. Ik mocht als eerst mijn casus inbrengen en had daar uiteraard al sinds het moment van inschrijven over nagedacht. Ik worstelde met verschillende vraagstukken, want als het systemisch was, wilde ik meer weten over de vrouwenlijn, waar de vrouw de ander altijd zo belangrijk vindt en zichzelf vaker vergeet. Waarom we altijd zoveel rekening moeten houden met iedereen maar niet met onszelf. Maar die onophoudelijke onrust, die ik ook weer tegen kwam tijden het brainstormen met mezelf, was uiteindelijk wat ik wilde laten lopen.
De vrouw die voor mij ging lopen, stond in het midden van de ruimte. Ze was klein en wat rond, had haar geblondeerde haren in een strakke staart naar achteren en droeg een wit mouwloos hemdje met gekleurde bloemen erop. Eronder een afgeknipte spijkerbroek die bijna geheel verdween onder de blouse. Hoe ze daar stond, kon ik alleen maar denken: wat is ze anders dan ik. De scepticus in mij draaide al op volle toeren, want als zij zo anders was dan ik, kon hier nooit iets ontstaan. Ik schaam me haast voor mijn gedachten, maar hier eerlijk over zijn naar mezelf, helpt om mijn eigen proces beter te begrijpen. De vrouw zei hardop; Ik ben nu de onrust van Anne. Ze begon te lopen, in rondjes, in de prachtige yurt waar midden in geen houtkachel stond maar het zonlicht precies door het ronde dakraam naar binnen scheen. Allereerst werd ze bevraagd over haar fysieke waarnemingen, en het bizarre was dat elke keer dat zij iets opmerkte en hardop uitsprak, ik net daarvoor diezelfde waarneming al had. Ik voelde een pijn in mijn nek en zij zei; ik voel een pijn in mijn nek opkomen. Zo ook de tintelende voeten, de hogere ademhaling en de noodzaak om te blijven lopen en niet stil te willen staan. Bij elk antwoord dat ze gaf, werd ik een stukje zachter en voelde ik me letterlijk samensmelten met deze geweldige vrouw die daar zo dapper mijn onrust wilde lopen. Terwijl dit gebeurde, moest ik mijn tranen wegslikken, zo raak was het. Dat iemand die ik nog geen vijf minuten kende, zo goed met mijn kon resoneren. Of was het andersom? Die onrust die ze zo mooi verbeeldde, de noodzaak die er uiteindelijk was om tot stilstand te komen in het midden van de yurt in een binnenkomende zonnestraal... Het was zo magisch en zo helder wat mij te doen stond: uit mijn hoofd, terug naar mijn voeten. Stilstand. Het was langer en uitgebreider dan hoe ik het hier omschrijf. Maar de zachtheid die ik ervoer, was op dat moment van levensbelang. Toen ze klaar was met lopen en het afgerond werd, omhelsden we elkaar en kon ik de tranen niet langer wegslikken.
Zo liep ik ook het ‘niet alleen kunnen zijn’ van een andere deelnemer. En ook daar gebeurde zoveel en was het weer zo raak. Ik kon niet anders dan achteruit lopen en werd overmand door een zenuwachtig gevoel, dat ik niet van mezelf ken. Ik kon echt niet alleen zijn en voelde pas rust in mijn lijf als ik naast een ander lijf kon staan. De antwoorden die ik gaf kwamen intuïtief binnen en waren echt van haar, dat was wel duidelijk. Ik kon zelfs de exacte leeftijd geven van hoe ik me voelde, wat blijkbaar klopte met een trauma dat precies op die leeftijd had plaatsgevonden. Ook deze walk eindigde in tranen.
Naderhand voelde ik me zo geraakt maar ook zo rijk. Ineens was er geen twijfel meer mogelijk: er zijn wel degelijk bepaalde energieën die ik kan voelen, en die een ander van mij kan voelen. Ik mag gaan vertrouwen op dat wat mijn intuïtie mij vertelt en misschien wordt het eens tijd dat ik dat gewoon mag gaan aannemen, als nieuwe feitelijke waarheid. Want in het herstelproces van mijn burn-out de afgelopen maanden, is dat waar ik steeds meer naartoe beweeg. Ik heb zoveel in mijn hoofd gezeten, alles geprobeerd te regisseren, en tot op een zeker punt kun je daar heel ver mee komen en levert dat heel wat op. Uiteindelijk brak het me want die beweging naar buiten die kon ik niet meer controleren. De stroming was te krachtig geworden en overmande me. Op een bepaald punt, en ik weet nog goed wanneer dat was, is het me gelukt om mijn rug te keren tegen de stroming en alles in de strijd te gooien en die draaikolk tot stilstand te brengen. En nu is het zaak om die stroming de andere kant op te laten draaien, als een rustiger vaarwater, niet zo’n woeste draaikolk. Hoe ziet dat eruit? Dat ik het allereerst opmerk, als ik weer in mijn hoofd zit; hoofdpijn, pijn in mijn nek, piekeren, wat-als-situaties bedenken… En als ik het opmerk, moet ik het toelaten, hoe moeilijk dat ook is. Maar het bevechten kost teveel energie. En dan breng ik mijn aandacht naar mijn voeten. Het klinkt simpel, maar niks ligt zo ver van het hoofd af als de voeten. En daar kan het weer de grond in, afvoeren die onrust. Die visualisatie helpt me enorm. En dat is hoe ik aansterk, dat is hoe ik herstel. Niet door harder te zoeken naar vacatures, nieuwe opleidingen, nieuwe huizen, activiteiten, oplossingen om mijn onrust weg te nemen terwijl ze dat alleen maar voeden… Naar binnen, niet naar buiten. Dat is waar de kracht en rust mag groeien.
Comentarios